Nowa ustawa o obywatelstwie polskim
Jak zostać obywatelem polskim - nowa ustawa o obywatelstwie polskim.
Od 15 sierpnia 2012 r. obowiązuje nowa ustawa o obywatelstwie polskim (ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim Dz. U. z 2012 r. poz. 161). Ustawa określa - między innymi - zasady nabywanie obywatelstwa z mocy prawa, zasady i tryb nadania obywatelstwa polskiego i uznania za obywatela polskiego.
Przepisy nowej ustawy wprowadzają do polskiego porządku prawnego nową, nieznaną dotychczas polskiemu prawu, instytucję nabycia obywatelstwa polskiego - przywrócenie obywatelstwa polskiego
. Instytucja ta umożliwia, po spełnieniu warunków określonych w przedmiotowej ustawie nabycie obywatelstwa polskiego cudzoziemcom, którzy w przeszłości posiadali obywatelstwo polskie i utracili je, przed dniem 1 stycznia 1999 r., na podstawie przepisów w tej ustawie wskazanych to jest ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.), ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.).
Przepisy regulujące przywrócenie obywatelstwa polskiego obowiązują od 15 maja 2012 r.
Nowa ustawa reguluje:
- zasady, warunki i tryb nabywania lub utraty obywatelstwa polskiego;
- zasady, warunki i tryb potwierdzania posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego.
Obywatelami polskimi są osoby, które w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. 15.08.2012 r. posiadają obywatelstwo polskie na podstawie dotychczasowych przepisów.
Obywatelstwo polskie nabywa się:
1. z mocy prawa;
2. przez nadanie obywatelstwa polskiego;
3. przez uznanie za obywatela polskiego;
4. przez przywrócenie obywatelstwa polskiego;
Nabycie obywatelstwa z mocy prawa.
1. Osoby małoletnie nabywają obywatelstwo polskie przez urodzenie w przypadku gdy:
- co najmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim (nie ma znaczenia miejsce, urodzenia, a zatem dotyczy to również małoletnich urodzonych poza granicami Polski)
- urodził się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jego rodzice są nieznani, nie posiadają żadnego obywatelstwa lub ich obywatelstwo jest nieokreślone
2. Jeżeli małoletni cudzoziemiec zostaje przysposobiony w drodze przysposobienia pełnego do ukończenia 16 roku życia przez osobę lub osoby posiadające obywatelstwo polskie; w tym przypadku przyjmuje się, że małoletni cudzoziemiec nabył obywatelstwo polskie z dniem urodzenia.
Nadanie obywatelstwa polskiego
.
Cudzoziemcowi może nadać obywatelstwo polskie Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Nadanie obywatelstwa polskiego następuje na wniosek cudzoziemca. Nadanie obywatelstwa polskiego małoletniemu cudzoziemcowi następuje na wniosek jego przedstawicieli ustawowych. W przypadku braku porozumienia między przedstawicielami ustawowymi każdy z nich może zwrócić się o rozstrzygnięcie do sądu.
Wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego składa się za pośrednictwem wojewody lub konsula, osobiście lub korespondencyjnie z podpisem urzędowo poświadczonym. (Wzór wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego zostanie określony w drodze Rozporządzenia Prezydenta RP)
Cudzoziemiec nabywa obywatelstwo polskie w dniu wydania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej postanowienia o nadaniu obywatelstwa polskiego.
Uznanie za obywatela polskiego
Uznanie za obywatela polskiego następuje na wniosek cudzoziemca, a w przypadku małoletniego cudzoziemca - na wniosek jego przedstawicieli ustawowych. W przypadku braku porozumienia miedzy przedstawicielami, każdy z nich może zwrócić się o rozstrzygnięcie do sądu.
Za obywatela polskiego uznaje się:
1. cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 3 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub na podstawie prawa stałego pobytu, który posiada w Polsce stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego;
2. cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub na podstawie prawa stałego pobytu, który:
2.1. pozostaje co najmniej od 3 lat w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub
2.2. nie posiada żadnego obywatelstwa;
3. cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, które uzyskał w związku z posiadaniem statusu uchodźcy nadanego w Rzeczypospolitej Polskiej;
4. małoletniego cudzoziemca, którego jedno z rodziców jest obywatelem polskim, przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawa stałego pobytu, a drugie z rodziców nieposiadajace obywatelstwa polskiego wyraziło zgodę na to uznanie;
5. małoletniego cudzoziemca, którego co najmniej jednemu z rodziców zostało przywrócone obywatelstwo polskie, jeżeli małoletnie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawa stałego pobytu, a drugie z rodziców nieposiadajace obywatelstwa polskiego wyraziło zgodę na to uznanie;
6. cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie i legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 10 lat, który spełnia łącznie następujące warunki:
6.1. posiada zezwolenie na osiedlenie się, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawo stałego pobytu
6.2. posiada w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego;
7. cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, które uzyskał w związku z polskim pochodzeniem.
UWAGA: cudzoziemiec ubiegający się o uznanie za obywatela polskiego - za wyjątkiem przypadków określonych w pkt 4 i 5 - jest obowiązany posiadać znajomość języka polskiego potwierdzoną urzędowym poświadczeniem określonym w ustawie o języku polskim (ustawa z 7.10.1999 r. Dz. U. Nr 90, poz. 999 ze zm), świadectwem ukończenia szkoły w Rzeczypospolitej Polskiej lub świadectwem ukończenia szkoły za granicą z wykładowym językiem polskim.
Informacje nt działalności Państwowej Komisji Poświadczenia Znajomości Języka Polskiego Jako Obcego można znaleźć na stronie: http://www.buwiwm.edu.pl/certyfikacja/ Wniosek o uznanie za obywatela polskiego składa się do wojewody. Decyzję w sprawie uznania za obywatela polskiego wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby, której postępowanie dotyczy. (Wzór wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego zostanie określony w drodze rozporządzenia).
Przywrócenie obywatelstwa
Przepisy nowej ustawy o obywatelstwie polskim wprowadzają do polskiego porządku prawnego nową, nieznaną dotychczas polskiemu prawu, instytucję nabycia obywatelstwa polskiego - przywrócenie obywatelstwa polskiego.
Instytucja ta umożliwi, po spełnieniu warunków określonych w przedmiotowej ustawie nabycie obywatelstwa polskiego cudzoziemcom, którzy w przeszłości posiadali obywatelstwo polskie i utracili je, przed dniem 1 stycznia 1999 r., na podstawie przepisów w tej ustawie wskazanych to jest ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.), ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.).
Obywatelstwo polskie będzie przywracane na mocy decyzji administracyjnej ministra właściwego do spraw wewnętrznych, wydanej na wniosek osoby zainteresowanej. Przepisy regulujące przywracanie obywatelstwa polskiego obowiązują już od 15 maja 2012 r.
Wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego, którego wzór został określony w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych, wydanego w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych, z dnia 8 maja 2012 r. w sprawie wzoru formularza wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego oraz fotografii dołączanej do wniosku (Dz.U. z 2012 r., poz. 501) zawiera:
1. dane cudzoziemca;
2. adres zamieszkania;
3. oświadczenie o posiadaniu w przeszłości obywatelstwa polskiego oraz informacje o okolicznościach jego utraty;
4. adres ostatniego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed utratą obywatelstwa polskiego;
5. życiorys.
Do wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego dołącza się:
1. dokumenty potwierdzające tożsamość i obywatelstwo;
2. dokumenty potwierdzające zmianę imienia i nazwiska, jeżeli takie nastąpiły;
3. posiadane dokumenty potwierdzające utratę obywatelstwa polskiego;
4. fotografię osoby objętej wnioskiem.
Wnioski, oświadczenia i dokumenty wymagane w sprawach uregulowanych w ustawie, sporządzone w języku obcym, składa się wraz z ich tłumaczeniem na język polski sporządzonym lub poświadczonym przez tłumacza przysięgłego lub przez konsula, chyba że umowa międzynarodowa, którą Rzeczpospolita Polska jest związana, stanowi inaczej.
Wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego składa się do Ministra Spraw Wewnętrznych z tym zastrzeżeniem, że cudzoziemiec zamieszkujący poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej składa wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego za pośrednictwem konsula właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Minister wydaje decyzję w sprawie przywrócenia obywatelstwa polskiego po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego regulowanego przepisami Kpa i omawianej ustawy o obywatelstwie polskim. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Nabycie obywatelstwa polskiego następuje w dniu, w którym decyzja o przywróceniu obywatelstwa polskiego stała się ostateczna.
Wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego