Niematerialne dziedzictwo kulturowe
Wojewoda świętokrzyski Zbigniew Koniusz uczestniczy w jubileuszu 20-lecia konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Okazja do świętowania jest również przypadające w tym roku 10- lecie krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Jubileusz zgromadził przedstawicieli z trzech województw : świętokrzyskiego, lubelskiego i podkarpackiego. Są to depozytariusze czyli osoby kultywujący różne tradycje, twórcy ludowi.
Niematerialne dziedzictwo kulturowe oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności – jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową – które wspólnoty, grupy i, w niektórych przypadkach, jednostki uznają za część własnego dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości, przyczyniając się w ten sposób do wzrostu poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności.
Dziedzictwo niematerialne dzieli się na pięć domen między innymi: tradycje i przekazy ustne między innymi bajki, przysłowia, pieśni, oracje, opowieści wspomnieniowe i wierzeniowe, historie, sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne w tym tradycje muzyczne wokalne, instrumentalne i taneczne, widowiska religijne, karnawałowe i doroczne, praktyki społeczno-kulturowe takie jak zwyczaje, rytuały i obrzędy doroczne, sytuacyjne i rodzinne, zwyczaje odpustowe i pielgrzymki, gry i zabawy, wiedza i praktyki dotyczące przyrody i wszechświata m.in.: tradycyjne sposoby leczenia, zamawiania miłosne i medyczne, wiedza i umiejętności związane z rzemiosłem tradycyjnym.
Od 2013 r. w Polsce prowadzona jest krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Obecnie znajdują się tam 73 wpisy z całego kraju. Z województwa świętokrzyskiego jest jeden z 2021 roku- "Bziuki - wielkanocny zwyczaj dmuchania ogni w Koprzywnicy".
Krajowa lista prowadzona jest przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w imieniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Tradycja bziukania to wielkanocny zwyczaj „dmuchania ogni” podczas rezurekcji w Wielką Sobotę. W procesji okrążającej trzykrotnie kościół w Koprzywnicy biorą udział strażacy z miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej. Kilku z nich idąc przed księdzem niosącym Najświętszy Sakrament wypryskuje na niesione pochodnie pobraną do ust naftę, tworząc w ten sposób kule lub słupy ognia. Nie jest do końca znane pochodzenie tego zwyczaju. Wiadomo , że sięga on co najmniej 100 lat. Utożsamiają się z nim mieszkańcy zarówno samej miejscowości Koprzywnica jak i całej gminy.
Fot. Echo Dnia
